جوان آنلاین: در شرایط فعلی که حجم واردات بنزین بین ۳ تا ۵میلیارد دلار تخمین زده می‌شود و ناترازی بنزین به دلیل مصرف بسیار بالای خودرو‌های داخلی به بیشترین میزان خود رسیده است، تمرکز بر سوخت‌های جایگزین و توسعه آن‌ها از طریق دوگانه‌سوزکردن خودرو‌های داخلی برای استفاده از سوخت CNG به عنوان سوخت جایگزین بنزین و همچنین واردات خودرو‌های برقی و هیبریدی در کنار توسعه صنعت خودروسازی برقی داخلی، کمک بزرگی به حل ناترازی بنزین خواهد کرد.
در حالی که در سال ۱۴۰۱ از صادرات بنزین حدود یک میلیارد دلار برای کشور ارزآوری داشتیم، در لایحه بودجه ۱۴۰۳ دولت به پیش‌بینی هزینه بیش از ۳میلیارد دلاری برای واردات بنزین پرداخته است. به این ترتیب، شاهد تحمیل کسری بودجه ۲۰۰ همتی بر بودجه سال آتی هستیم. در شرایطی که به لحاظ منابع ارزی در مضیقه هستیم، اختصاص دادن بیش از ۳میلیارد دلار برای واردات بنزین منطقی نیست. بسیاری از کارشناسان، خودرو‌های پرمصرف داخلی را متهم ردیف اول ناترازی بنزین در کشور می‌دانند. آنان معتقدند هر چه سریع‌تر اصلاح صنعت خودروسازی کشور باید با فوریت در دستور کار قرار گیرد. به باور کنشگران، حساسیتی نسبت به میزان مصرف بنزین در کشورمان نداریم تا جایی که حتی خودرو‌های وارداتی نیز مصرف بالایی دارند و به لحاظ بهینه‌سازی مصرف سوخت به کارمان نمی‌آیند. بسیاری راهکار را در استفاده از خودرو‌های برقی و هیبریدی می‌دانند. به زعم آنان، دنیا به طرف استفاده از خودرو‌های با سوخت‌های جایگزین به جای سوخت فسیلی در حرکت است. آنان اعتقاد دارند، ما نیاز به جهش در صنعت خودروسازی کشور داریم تا به استاندارد‌های جهانی در میزان مصرف و امنیت خودرو‌ها برسیم.
واردات خودرو‌های برقی و اصلاح صنعت خودرو؛ راهکار خروج از بن‌بست بنزینی
علی جدی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفتگو با «جوان» با اشاره به این موضوع که بالا بودن مصرف بنزین خودرو‌ها در کشور ما یک واقعیت است و کسی نمی‌تواند آن را کتمان کند، تصریح کرد: واقعیت این است که خودرو‌های ساخت داخل مصرف سوخت بالایی دارند و به همین علت به واردکننده بنزین تبدیل شده‌ایم تا جایی که امسال ۲میلیارد دلار برای واردات بنزین در بودجه پیش‌بینی کرده‌ایم. وی ادامه داد: متأسفانه ما برنامه‌ای در خصوص بهینه‌سازی مصرف نداریم و همین امر مشکلات جدی برای‌مان ایجاد کرده است. به این ترتیب، هر ساله مجبوریم هزینه بیشتری برای واردات بنزین بپردازیم. جدی گفت: اعمال سیاست‌هایی در راستای بهبود کیفیت خودرو‌ها موضوع مفصلی است. ما همواره مطرح کرده‌ایم که دولت باید به سمت حل‌وفصل این مشکل حرکت کند، در غیر این صورت، با مشکلات جدی مواجه می‌شویم.
عضو کمیسیون صنایع و معادن خاطرنشان کرد: موضوع خودروسازی در کشور ما مسئله‌ای پیچیده است و نیاز به سیاستگذاری‌های دقیق و همه‌جانبه دارد. از یک طرف باید به خودروسازان تا حدی اختیارات بدهیم که در بحث قیمت‌گذاری مستقل عمل کنند، از طرف دیگر، باید سیاستگذاری‌های جدی در راستای بهبود کیفیت خودرو‌ها داشته باشیم. جدی گفت: خودرو‌های داخلی بسیار بیشتر از استاندارد جهانی مصرف بنزین دارند. باید برنامه‌های جدی برای حل این مشکل داشته باشیم. به طور مثال، لازم است مشوق‌هایی برای خودروسازان داخلی تعریف کنیم و آن‌ها را به سمت تولید خودرو‌های با مصرف پایین سوق دهیم.
وی در خصوص این موضوع که الان خودرو‌های فرسوده زیادی در کشور در بخش حمل‌ونقل عمومی و شخصی فعالیت دارند و ضمن دامن‌زدن به مشکل ناترازی بنزین، مشکلات جدی به لحاظ سلامت شهروندان نیز ایجاد کرده‌اند، تصریح کرد: نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی کشور از اهمیت بالایی برخوردار است. این روش در کاهش مصرف بنزین و حل‌وفصل مشکل ناترازی اثرگذار خواهد بود.
جدی تأکید کرد: شاید واردات بنزین راهکار فوری و راحتی باشد، اما در درازمدت به نفع کشور نیست. بهتر است به راهکار‌های منطقی مانند تنوع‌بخشی به سبد سوختی کشور، نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی و شخصی، واردات خودرو‌های کم‌مصرف و باکیفیت، استفاده از خودرو‌های برقی، هیبریدی و موارد اینچنینی روی بیاوریم.
وی یادآور شد: یکی از راهکار‌ها برای حل‌وفصل مشکل ناترازی بنزین در کشور و کمک به بهبود کیفیت خودرو‌ها همین موضوع واردات است. وقتی خودرو وارد کنیم، فضای رقابتی ایجاد می‌شود. مردم برای خرید خودرو حق انتخاب دارند و به مقایسه کیفیت خودرو‌ها می‌پردازند. در این شرایط، خودروسازان داخلی مجبور می‌شوند به سمت بهبود کیفیت خودرو‌های تولیدی‌شان حرکت کنند.
تمرکز بر توسعه استفاده از خودرو‌های با سوخت دوم جایگزین بنزین
عطا بهرامی، کارشناس اقتصادی نیز در گفتگو با «جوان» با اشاره به این موضوع که عوامل مختلفی در بروز ناترازی بنزین در کشور مؤثر است، تصریح کرد: کیفیت خودرو‌ها و پرمصرف‌بودن آن‌ها قطعاً یکی از عوامل مهم و تأثیرگذار بر بروز این مشکل است.
وی ادامه داد: نباید از شاخص پایین بودن قیمت سوخت در کشور نیز غافل شد. این امر باعث شده است حساسیتی نسبت به میزان مصرف نداشته باشیم و بی‌محابا از انرژی استفاده کنیم، مثلاً برای هر موضوعی از خودرو استفاده می‌کنیم و در ترافیک و توقف‌ها آن را روشن می‌گذاریم. قاچاق بنزین نیز موضوع مهمی است که در بروز ناترازی بنزین در کشور اثرگذار است.
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: باید به دقت به این سؤال پاسخ دهیم که چرا صنعت خودروسازی کشور بی‌کیفیت است و چرا میزان مصرف سوخت خودرو‌ها چند برابر استاندارد جهانی است.
بهرامی گفت: ملغمه‌ای در حوزه خودروسازی در کشور ایجاد کرده‌ایم که ساماندهی و نظمی ندارد و ما را با مشکل مواجه کرده است. در این صنعت شرایط رقابتی وجود ندارد. وی ادامه داد: در شرایطی که واردات خودرو ممنوع است و خودرو‌های مونتاژی دو برابر قیمت جهانی عرضه می‌شود، اقتصاد ذی‌نفعانه‌ای به وجود آورده‌ایم که نتیجه‌اش بی‌کیفیتی خودرو‌های ساخت داخل است.
این کارشناس اقتصادی توضیح داد: خودروسازی کشور ۴۰۰ هزار‌میلیارد ریال بدهی دارد که در نهایت از چاپ اسکناس پرداخت می‌شود. این واقعیات نشان می‌دهد وضعیت صنعت خودروسازی کشور خوب نیست و باید چاره‌اندیشی‌های اساسی برایش داشته باشیم. بهرامی گفت: در شرایط فعلی، هیچ راهکاری به جز واردات نداریم. هر چاره‌ای که به جز این در پیش بگیریم، اشتباه خواهد بود. چاره در این است که به واردات خودرو بپردازیم، البته واردات باید به صورت آزاد صورت بگیرد. واردات کانالیزه کارساز نخواهد بود. وی ادامه داد: باید واردات خودرو آزاد باشد و همه بتوانند این کار را انجام دهند. سپردن این امر به شرکت‌ها و افراد خاص جز ایجاد رانت کار دیگری انجام نمی‌دهد. این کارشناس اقتصادی توضیح داد: برای سفر‌های درون‌شهری می‌توانیم از خودروی برقی استفاده کنیم. از آنجا که استفاده از این نوع خودرو نیاز به زیرساخت‌هایی دارد که در کشور هنوز ایجاد نشده است، در سفر‌های بین شهری فعلاً نمی‌توانیم از این نوع خودرو استفاده کنیم، اما در داخل شهر‌ها می‌توانیم از خودروی برقی بهره بگیریم. خودرو‌های هیبریدی نیز می‌توانند کمک‌کننده باشند.
